Mitoloji Türk Tanrıları - Akbuğa (Tıp Tanrısı - Beyaz Yılan)

Ak ve Büke (Buka/Buğa) sözcüklerinin bileşiminden oluşmuştur. Beyaz Ejder Beyaz Yılan demektir. Beyaz Yılan tıbbın sembolüdür. Bügü Böge ve Büge sözcükleri aynı zamanda sihirbaz ve/veya şaman anlamlarını da içerir.

Akbuğa Türk ve Altay mitoljisinde Tıp Tanrısı. Akböğe (Akböke Akbüke Akbüğe) olarak da bilinir. Hekimlerin koruyucusudur. Kolunda taşıdığı büyük beyaz bir yılan ile simgelenir. Hekimler kendisine dua ederler ve yardım dilerler. Elinde bilgiyi ve bilgeliği temsil eden bir asası vardır. Bu asa ile kime dokunursa hemen iyileşir. Ak Yılanı ise yeryüzündeki yılanlardan farklı olarak ağulu (zehirli) değildir. Onun ağusu ilaçtır her tür hastalığı sağaltır.

Tıp ve Beyaz Yılan

Beyaz Yılan (veya yalnızca yılan) pek çok kültürde tıp biliminin simgesidir. Çünkü yılan yaşam ölüm sihir ve bilgi ile ilişkilidir. Bunun başlıca iki nedeni vardır.[1]

1. Yılanın ölümsüz olması: Yılanların deri değiştirmesi[2] insanları şaşırtmış hattâ aldatmıştır. Çünkü bir tür ölümsüzleşmedir deri değiştirmek.

2. Yılanların yeraltında dolaşması: Yılanlar yeraltındaki ve yerüstünde (ölüler ve canlılar dünyasında) dolaşırlar. Toprağın altında üstünde suda yâni heryerde yaşarlar. Sanki yerin altından (ölüler diyarından) çıkıp gelir Gılgamış destanında olduğu gibi insanın bulduğu ölümsüzlük otunu çalıp giderler. Ölüler diyârı (toprağın altı) ile yaşayanlar diyârı (toprağın üstü) arasında dolaşırlar.

Yılan gücü kudreti ve koruyuculuğu simgelemekteydi. Zehiri ile öldürücü olabiliyor ve kendisinden korku ile karışık bir saygı ile bahsediliyordu