Önceki konularda bir başlık altında toplayabileceğimiz pnömatik sistemlerde kullanılan elemanlardan bahsetmiştik. Şimdi pnömatik sistemlerde kullanılan çeşitli elemanlardan bahsedelim.
Temassız Sinyal Vericiler

aaagah ve otomatik çalışan aparatlarda insan ve makine için yeni bir takım koruyucu emniyet talepleri ortaya çıkmaktadır. Bu talepleri karşılamak için temassız sinyal verebilen elemanlar tercih edilmeye başlanmıştır. Bunların basınçlı hava ile çalışanlarına pnomatik duyarga denir. Duyargalarda nemsiz iyi filtre edilmiş yağsız hava kullanılır.
Alıcı-Verici Tip Duyarga

Bu duyarganın alıcı ve verici olmak üzere iki elemanı vardır. Her iki elemanın da P hatları nemsiz yağsız hava ile beslenir. Besleme basıncı 01-02 bardır. Hava tüketimi Q=05-08 m3/saat’tir. Havanın kalitesini artırmak için eleman girişinden önce bir filtre ve düşük basınç regülatörü kullanılır. İyi bir çalışma için iki eleman arasındaki mesafe 100 mm’yi geçmemelidir. Başlangıçta alıcı ve verici duyargadan karşılıklı olarak hava üflenir. Hava katmanlarının karşılaşması sonucu alıcı duyarganın A hattından çok düşük bir çıkış sinyali alınır. (5m bar) Bu sinyal bir yükselticide daha yüksek basınçlı hava sinyaline dönüştürülür. Eğer alıcı ve verici arasına bir engel girecek olursa A hattındaki sinyal beslemesi kesilir. Bu yüzden mümkün mertebe bir koruyucu ile muhafaza edilmelidir.
Kesilebilir Jet Duyarga

Şekil 1.45′te böyle bir duyarga gösterilmektedir. P hattından sürekli basınçlı hava beslemesi vardır. Hava bir kısma kesitinden geçerek A deliğinden dışarı üflenir. Dolayısıyla çok küçük bir hava çıkış sinyali alınır. Eğer duyarganın ağzına bir engel gelecek olursa A hattındaki besleme kesilir. Bu durum sistemde değerlenir. Besleme basıncı 01-8 bar olabilir. Eleman girişi için müsaade edilebilir max. aralık 5 mm’dir.
Refleks Duyarga

Bu duyarga alıcı verici tip duyarganın çalışma ilkesine göre çalışır. Her iki elemanda aynı gövde içerisine monte edilmiştir. P hattından gelen hava bir kısma valfinden geçerek dışarı üflenir. Duyarganın önüne bir engel gelecek olursa A hattından geriye doğru küçük basınç değerinde bir çıkış sinyali alınır. Engel ile duyarga arasındaki mesafe en çok 5-6 mm olabilir. Özel tiplerde 20 mm’ye çıkabilir.
Geri Basınç Duyargası

P hattından sürekli hava beslemesi yapılır. Besleme basıncı 01-8 bar olabilir. Hava bir kısma kesitinden geçerek atmosfere üflenir. Duyarganın önüne bir engel gelecek olursa basınçlı hava A hattından geri döner ve besleme basıncına eşitbir çıkış sinyali alınır. Son nokta kontrolü ve konum kontrolünde rahatlıkla kullanılır.
Yükseltici

Duyargalardan alınan hava çıkış sinyalinin normal çalışma basıncına çevrilmesinde kullanılır. Normalde açık veya kapalı 3/2 yön denetim valfi ve hava uyarı hattında büyük yüzeyli bir diyaframdan oluşur. Valfin x hattından duyarga sinyali gönderilir. Gelen hava sinyalinin basınç olarak değeri çok küçüktür. Ancak bu sinyalin etkime yüzeyi diyafram yüzeyi olduğundan valfe konum değiştirmek için yeterlidir. x hattında uyarı olduğu sürece valf konumunu muhafaza eder.
Basınç Anahtarı

Basınçlı hava sinyalini elektrik sinyaline dönüştüren bir elemandır. Z uyarı hattında verilen hava uyarısının basıncı ayarlanan bir değere geldiğinde alt kısmındaki bir mikro anahtarı tetikleyebilir. Bu sayede bir elektrik anahtarı kapatılabilir. Çalışma basıncı 06-10 bar olabilir.