Mondros Antlaşması’ndan Sonra İşgal Edilen Şehirler Ve Kurulan Cemiyetler Nelerdir

Mondros Ateşkes Antlaşması - Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan Sonra İşgal Edilen Yerler - Mondros Antlaşmasından Sonra Kurulan Cemiyetler - Zararlı Cemiyetler - Yararlı Cemiyetler


Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan Sonra İşgal Edilen Yerler

Osmanlı hükümetinin bitişinin ifadesiydi aslında MONDROS. Bir şanlı devin vermiş olduğu son nefes ve bir dünya devinin doğuşuydu.

İngiltere= Musul Urfa Antep Maraş Batum Kars SAMSUN Merzifon
Fransa= Adana urfa antep maraş mersin dörtyol
İtalya =Antalya Kuşadası Fethiye Bodrum Marmaris Konya
Yunanistan =İzmir
MONDROSTAN SONRA KURULAN CEMİYETLER

I. ZARARLI CEMİYETLER :

A) Azınlıkların Kurduğu Cemiyetler :

Mavri Mira : Rumlar kurmuştur. Batı Anadolu ve Trakya’yı Yunanistan’a dahil ederek Megalo İdeayı gerçekleştirmek istemişlerdir. Yunan Kızıl Haçı Fener Rum Patrikhanesi okullardaki izci teşkilatları ve diğer Rum cemiyetleriyle işbirliği içindedirler.

Etnik-i Eterya : Megalo İdea amacıyla 19. Yy. başlarında kurulmuş aynı amaçla Mondrostan sonra da faaliyetlerini sürdürmüş bir Rum cemiyetidir.

Rum Pontus Cemiyeti : Fatih’in 1461′de ortadan kaldırdığı Trabzon Rum İmparatorluğunu yeniden kurmak için çalışmalar yapmıştır.

Hınçak ve Taşnak Cemiyeti : Çukurova’dan Trabzon’a çizilen bir hattın doğusunda kalan bütün topraklarda bir Ermeni devleti (Magna Armania) kurak için çalışmalar yapmışlardır.

Alyans-İsrailit (Makkabi) Cemiyeti : Yahudi azınlık tarafından ekonomik dini ayrıcalıklarını sürdürmek amacıyla kurulmuştur.
Türkler Tarafından Kurulan Milli Varlığa Düşman Cemiyetler :

İngiliz Muhipler Cemiyeti : İngilizlerle iyi geçinerek ülkeyi en az zararla kurtarmak isteyen ve İngiliz mandasını savunan bu cemiyette padişah Vahdettin Sadrazam Damat Ferit gibi kimseler de üyedir.

Teali İslam Cemiyeti : Halifeye ve İslamiyet’e kesin bağlılıkla kurtuluşun gerçekleşeceğine inanmışlardır. İlmi ahlaki sosyal yollarla siyaset yapmışlardır.

Wilson Prensipleri Cemiyeti : Amerikan mandasını savunmuşlardır.

Sulh ve Selamet-i Osmaniye Cemiyeti : Kurtuluşun Osmanlı saltanatına bağlılık ve padişaha kesin itaatle mümkün olacağına inanmışlardır. Meşruti demokrasiyi ilke edinmişlerdir.

Kürt Teali Cemiyeti : Doğu Anadoluda bağımsız bir Kürt devleti kurmak için kurulmuşsa da halkın fazla desteğini alamamıştır.

Hürriyet ve İtilaf Fırkası : 20. Y.y. başlarında İttihat Terakkiye muhalif olarak kurulmuş Mondrostan sonra da milli mücadeleye karşı faaliyet sürdürmüştür.

Trabzon Adem-i Merkeziyet Cemiyeti : Trabzon ve çevresinde bağımsız bir Türk devleti kurmak istemişler zamanla milli mücadele safına geçmişlerdir.

II.YARARLI CEMİYETLER :

Trakya ve Paşaeli Cemiyeti : Trakya ve çevresini özellikle Mavri Miranın faaliyetlerine karşı korumak amacıyla kurulmuştur. İlk kurulan cemiyettir.

İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti : Batı Anadoluyu Rumlara karşı korumak amacıyla kurulmuştur. İzmirin işgali sonrası Anadoluya milli mücadele için cephane taşımışlardır.

Trabzon Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti : Bir yandan Rum Pontus cemiyetine diğer yandan Adem-i merkeziyet cemiyetine karşı faaliyet gösteren Trabzon ve çevresini korumaya çalışan cemiyettir.

Kilikyalılar Cemiyeti : Çukurova bölgesini Ermenilere ve Fransızlara karşı savunmak amacıyla kurulmuştur.

Harekat-ı Milliye ve Redd-i İlhak Cemiyeti : İzmirin Yunanlılarca işgaliyle beraber ilhakı önlemek amacıyla kurulmuştur. İşgallere karşı fiilen karşı koymuşlardır.

Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti : Merkezi Sivas olmak üzere kurulmuş ve kısa sürede bütün vatana yayılmıştır. İşgalleri protesto ettikleri gibi Milli Mücadeleye para ve Mal yardımı sağlamışlardır.

Milli Kongre Cemiyeti : Türk halkının haklılığını basın yoluyla Dünya kamuoyuna duyurmayı amaçlayan bir cemiyettir. Silahlı direnişi düşünmemiştir.

Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti : Doğu Anadoluda Ermeni devletinin kurulmasına engel olmak amacıyla ortak savunma kararı almış bir cemiyettir.

Not-1: Cemiyetlerin hemen hepsinin kuruluşunda dayandıkları nokta Wilson ilkeleridir.
-2: Milli cemiyetler kendi bölgelerin kurtarmak için kurulmuş Sivas kongresinde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleşmişlerdir.
-3: Milliyetçilik ve bağımsızlık amacıyla Mondros Müterakesi’nden sonra kurulmuşlardır.
-4: Başlangıçta basın-yayın yoluyla mücadeleyi gerekirse silahlı direnişe geçmeyi amaçlamışlardır.