Konu: Milliyetçi Hareket Partisi (MHP)

Milliyetçi Hareket Partisi (MHP)1969 a kadar CKMP1969 da MHP olarak Türkiye Siyasi Hayatına damga vurmuştur. 12 Eylül Askeri Darbesi ile beraber kapatılmış ve 1993 yılında yeniden kurulmuş Türk milliyetçiliği ve Türk-İslam ülküsünü savunan milliyetçi-ülkücü siyasi partidir. Kurucusu Alparslan Türkeş olan partinin günümüzdeki genel başkanı Devlet Bahçeli'dir. Partinin amblemi kırmızı zemin üzerine üç beyaz hilaldir.



İdeolojisi

MHP'nin propagandalarının esasını Atatürkçülüğün yenilikçi-devrimci niteliklere sahip altı okçu ideolojisiyle birlikte İslam dininin şekillendirdiği Türk milliyetçiliğini temel alan gelenekçi-muhafazakar niteliklere de sahip Dokuz Işık temsil etmektedir. Ülkücüler idealizmin (ülkücülük) doruk noktalarına ulaştığı antikapitalist antikomünist milliyetçi bir siyaseti savundu. Dokuz Işık arasında milliyetçilik en önemli yere sahipti.Başbuğ Alparslan Türkeş bir sözünde Biz ne sağcıyız ne solcu biz milliyetçiyiz diyerek politik pozisyonunun merkez olduğunu göstermiştir.

Tarihi

Kuruluşundan 12 Eylül Darbesi'ne kadar (1969-1980)

MHP 8-9 Şubat 1969 günlerinde Adana'da yapılan genel kongrede Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nin adını Milliyetçi Hareket Partisi olarak değiştirmesiyle kurulmuştur.[1] Büyük Kongreden sonra toplanan ilk genel idare kurulunda partinin amblemi "Üç Hilâl" olarak kararlaştırılmış ve aynı toplantıda MHP Gençlik Kolları için de "Hilâl içinde Kurt" amblemi benimsenmiştir. MHP'nin bir de Türklerin özgürlüğünü temsil ettiğine inanılan bozkurt işareti vardır.

MHP 1969 ve 1973 genel seçimlerinde büyük başarılar sağlayamamıştır. Suat Hayri Ürgüplü kabinesinde "Türkeşçi" olarak tanımlanan üç bakan vardı: Mehmet Altınsoy Hazım Dağlı Mustafa Kepir. 1965 seçimlerinde parti %22 oy aldı. Milli Bakiye sistemiyle 11 milletvekili çıkardı. 1 senatörü vardı. 1968'de 14'lerden dört kişi partiden istifa etti. 1969 seçiminde Alparslan Türkeş Adana'dan milletvekili seçildi 1973'e kadar MHP mecliste bir kişiyle temsil edildi. 1973 seçiminde 3 milletvekiliyle meclise girdi. 1 Nisan 1975'de 1. Milliyetçi Cephe Hükümeti (39. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti)'ne girdi. Alparslan Türkeş ve Mustafa Kemal Erkovan kabinede yer aldı. 22 Temmuz [[1977'de oy oranını %3.4’ten % 6.4’e çıkartarak 16 milletvekiliyle mecliste grup oluşturdu ve senatoya bir üye soktu bu seçimin ardından kurulan 2. Milliyetçi Cephe Hükümeti (41. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti)'nde ise biri başbakan yardımcılığı olmak üzere beş bakanlıkla temsil edilerek büyük bir atılımda bulundu: Alparslan Türkeş (başbakan yardımcısı) Agah Oktay Güner Cengiz Gökçek Gün Sazak ve Sadi Somuncuoğlu.

Milliyetçi Hareket Partisi milliyetçi muhafazakar tabana seslendi. MSP ile görüş farklılığı milliyetçilik üzerindeydi. Alparslan Türkeş "Başbuğ" olarak nitelendiriliyordu. MHP ÜGD MİSK ve Pol-Bir kuruluşlarıyla toplumsal örgütlenmeye gitti. Birçok MHP'li 1970'lerdeki çatışmalarda sol görüşlüler tarafından öldürüldü. Ülkücülerin çatışmalara çekilmesinin fitilini Ankara Erkek Teknik Yüksek Öğretmen Okulu öğrencisi ülkücü Ertuğrul Dursun Önkuzu'nun sol görüşlü öğrencilerce[kaynak belirtilmeli] 3 gün boyunca işkence edilerek[kaynak belirtilmeli] 23 Kasım 1970 tarihinde öldürülmesi olayı ateşledi. Bu olaydan sonra sol görüşlü gençlerle ülkücü gençler sık sık çatıştı. Ülkücü gazeteci yazar ve milletvekili İlhan Darendelioğlu milletvekili ve bakan Gün Sazak MHP İstanbul İl Başkanı Recep Haşatlı ve oğlu sol örgütlerin düzenlediği faili meçhul suikastlerde öldürüldüler.

MHP 1975'ten 12 Eylül Darbesine kadar bütün yurtta yaşanan terör olaylarında Ülkü Ocakları'nın partiyle ilişkilendirilip suçlanmasıyla karşılaştı. Bozkurtlar veya "komando" olarak nitelenen gençler ile sosyalist sol militanların çatışması birçok kaynakta ülkenin bir iç savaşa sürüklendiği şeklinde yorumlandı ve askerler darbeden sonraki bildirilerinde en çok buna vurgu yaptılar. Bozkurtların baş sloganı Allah Türk'ü Korusun şeklindeydi. Parti bazılarınca nasyonal sosyalistlikle suçlandı sol görüş taraftarlarınca Faşistlikle itham edildi. Partililer her iki suçlamayı da reddetti ve Atatürk ilkelerine uygun olarak "Türk-İslam Ülküsü" (Ülkücülük) görüşünü savunduklarını dile getirdiler. MHP içindeki çalkantılarda görüşleri ırkçılığa yakın olarak tanımlananlar zamanla partiden atıldı. Türkeş 1976'da Mekke'ye gidip hacı oldu. 1977'de Milli Selamet Partisi'nden umudunu kestiğini açıklayan Necip Fazıl Kısakürek'in desteğini kazandı. MHP'nin resmi günlük gazetesi Hergün gazetesiydi. Daha akademik olan Ortadoğu gazetesinde milliyetçi ve mukaddesatçı profesörler yazıyordu. Bayrak Millet ve Milli Ülkü gazeteleri ile Adalet Partisi'nin yayın organları da partiye destek veriyordu. Töre dergisi partinin görüşlerini bilimsel tabanda araştırıyordu.

Yeniden açılışı ve sonrası (1993-günümüz)

27 Aralık 1992'de 1979 yılındaki delegeleriyle toplanan MÇP Kurultayı Sadi Somuncuoğlu'nun tüm çabalarına karşın MÇP’nin feshine 24 Ocak 1993 tarihinde yapılan olağanüstü kongreyle ise partinin adının MHP olarak değiştirilmesine karar vermiştir.

Aralık 1995 genel seçimlerinde % 8.2 oy alan MHP % 10’luk seçim barajını aşamadığı için milletvekili çıkaramadı.

Alparslan Türkeş'in vefatından sonra 6 Temmuz 1997’de yapılan olağanüstü kurultayda iki aday Alparslan Türkeş’in oğlu Tuğrul Türkeş ile Devlet Bahçeli arasında yapılan seçim yarışını Devlet Bahçeli kazandı ve genel başkanlığa seçildi.

MHP 1999 Türkiye genel seçimleri'nde % 17.98 oy alarak DSP’nin ardından en çok oy alan ikinci parti oldu ve 129 milletvekili çıkardı.[2] Kurulan DSP-ANAP-MHP koalisyonunda biri başbakan yardımcılığı olmak üzere 12 bakanlık alarak ikinci büyük koalisyon ortağı oldu. 5. Ecevit Hükümeti'ne katılırken Rahşan Ecevit'le sorun yaşayan MHP yine de koalisyonda uyumla çalıştı ancak ekonominin çökmesi üzerine dışarıdan getirilen Kemal Derviş ile uyuşamadı. Eylül 2002'ye gelindiğinde TBMM'de 125 milletvekili kalmıştı.

Daha sonra iktidardayken Genel Başkan Devlet Bahçeli'nin aldığı 3 Kasım seçim kararı ile seçime gidildi. 2002 Türkiye genel seçimleri MHP için büyük bir yıkım oldu ve %18 olan oy oranı %8.3'e düştüğünden MHP parlamentoya giremedi.

2007 Türkiye genel seçimleri'nde %14.29 oy alarak 71 milletvekilliği kazanmış ve mecliste yeniden grup kurmuştur. 2009 Türkiye yerel seçimleri'nde biri büyükşehir olmak üzere 10 ilin belediye başkanlığını toplamda da 490 belediye başkanlığı kazanmıştır.