ADLİ TIP BİRİMLERİ

Adli Tıp birimleri uğradığınız fiziksel cinsel ve psikolojik şiddeti belgelemeniz konusunda başvurabileceğiniz yerlerdir. Rehberde Beyoğlu ilçe sınırları içindeki kurumların dışında diğer ilçelerde yer almasına rağmen aile içi şiddet veya cinsel saldırıya ilişkin rapor alınması mümkün olabilen diğer Adli Tıp birimleri de belirtilmiştir.

1. Cinsel Saldırı

a. Ne Yapmalı?

Cinsel saldırı çok yönlü bir şiddet biçimidir. Şiddetin niteliği ve ağırlığının belirlenmesi saldırganın kimliği ile ilgili verilerin derlenmesi ile saldırganın bu eylemi yinelemesinin önüne geçilmesi yönünde önemli bir adım atılabilir. Saldırının sonuçları psikolojik durumunuzda bedeninizde giysilerinizde görülebilir izlenip saklanabilir ve bu izlerden saldırgana ulaşmak saldırganın hukuki yaptırıma uğramasını sağlamak olanaklı olabilir.
Cinsel saldırı sonucu ortaya çıkabilecek bu izler önemli ve izlenebilir olduğu kadar geçici ve araştırılabilmesi için saklanması gereken izlerdir. Geçici olma özellikleri nedeniyle bu izlerin hızla ve herhangi bir değişikliğe uğramadan belgelenmesi gerekmektedir. Bu belgeleri hukuki bir işlem için kullanma yönündeki seçiminizi daha sonra yapabilirsiniz örnekleme yapılmış olsa dahi bunları kullanmayabilir ve hukuki işlemden vazgeçebilirsiniz ancak işlem yaptırmak istediğinizde üzerinden zaman geçmiş ise izleri yeniden bulabilme olanağınız kalmamış olacaktır.

Cinsel saldırıya uğradığınızda;

• Yıkanmayın.

• Dişlerinizi fırçalamayın ağzınızı çalkalamayın.

• Tuvalet ihtiyacınızı mümkün olduğunca muayene olduktan sonraya erteleyin.

• Saçınızı taramayın.

• Giysilerinizi değiştirmeyin.

• Muayeneye giderken yanınıza yedek temiz çamaşır ve giysi alın.


Hukuki bir işlem yapmayı düşünüyorsanız;

• Polis karakoluna başvuru yapabilirsiniz.

• Cumhuriyet Savcılığına doğrudan dilekçe ile başvurabilirsiniz.

• Herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurarak yapılacak muayene sonuçları ile birlikte yasal bildirimin sağlık kuruluşunca yapılmasını isteyebilirsiniz.



Hukuki işlem yapılması konusunda kararsız kaygılı iseniz:
Sağlık kuruluşuna başvurduğunuzda yasal bildirimde bulunulmasını istemediğinizi bildirin.
Bulguların tıbben belgelenmesini istediğinizi bildirim için kararınızı daha sonra vereceğinizi aktarın hekiminizle sorunu açıklıkla paylaşın. Unutmayın hekimlerin hasta sırrını saklama yükümlülüğü bulunmaktadır.

b. İzlerin Korunması ve Saklanması İçin Yapılacaklar

Sağlık kuruluşunda

• Saçlarınızı kullanılmamış bir tarak ile beyaz bir kâğıt üzerine tarayın. Kâğıdın üzerine kimlik bilgileriniz örnek alınan bölge(saç vücut kılları tırnak içi vb) tarih saat yazılmasını sağlayın.

• El tırnak aralarınızı tahta bir kürdanla ayrı bir beyaz kâğıt üzerine temizleyin. Bilgileri aynı şekilde kaydettirin.

• Giysilerinizi büyük bir kâğıt üzerinde durarak çıkarın ve tek tek paketlenmesini sağlayın. Paketleme için kağıt torba kullanılmalıdır. Bilgileri aynı şekilde kaydettirin. Giysileriniz ıslaksa paketlenmeden önce kuruması sağlanmalıdır.

• Genital bölge kıllarını ayrı ve temiz bir tarakla beyaz kâğıt üzerine tarayarak üzerine bilgileri kaydettirin.

• Vücut kıllarınızı ayrı tarakla tarayarak aynı işlemlerin yapılmasını sağlayın.

• Vücudunuzda saldırganın vücut sıvılarının(tükürük meni..) süründüğü kısımlar var ise serum fizyolojik ile ıslatılmış pamuk sarılı bir çubuk ile her lekeden ayrı örnek alınarak üzerine bilgilerin kaydedildiği ayrı steril cam tüpler içine konulmasını sağlayın.

• Ağzınızı saf su ile çalkalayarak kapaklı bir kaba aktarın (oral sekse zorlandıysanız)

• Vücudunuzdaki tüm izlerin ( çürük sıyrık yırtık kesik vb) kaydedilmesini ve mümkünse muayene numaranızı gösterecek biçimde fotoğraflanmasını sağlayın.

• Genital bölge muayenesinde tüm izlerin kaydedilmesini sağlayın. Fotoğraflarının çekilmesini isteyin.

• Genital bölgeden saldırganın vücut salgılarının araştırılabilmesi için ucuna pamuk sarılı çubuklarla sürüntü adı verilen örnekler aldırın ve steril cam tüplerde korunmasını sağlayın.

• Kurumuş olabilecekleri göz önünde bulundurularak dış yüzeydeki sürüntüler serum fizyolojik ile ıslatılmış pamuklu çubuklarla alınmalıdır.

• Psikiyatrik muayenenizin yapılmasını isteyin şiddete maruz kalma ile bağlantılı olabilecek bulguların değerlendirilmesi önemlidir.

• Toplanan tüm örneklerin güvenli bir ortamda resmi işlemlerde kullanılabilecek yöntemlerle (mühürlenme emanete alınma tutanak tutulması...) koruma altına alınmasını sağlayın.

Sağlığınız için

• Cinsel yolla bulaşan hastalıkların önlenmesi için mikrobiyolojik incelemelerin yapılmasını isteyin. Gerekli koruyucu ilaçlarınızı kullanın.

• Gebeliği önleyici ilaç kullanın.

• Bu incelemeler ve koruyucu önlemler için bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmalısınız.

• Şiddetin psikolojik etkilerini azaltmak için psikolojik yardım alın.



2. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Adli Tıp Polikliniği

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Adli Tıp Polikliniği 24.12.1999 tarihinde açılmış olup hafta içi her gün 09.00 – 15.30 saatleri arasında hizmet vermektedir. Poliklinik hizmetleri Anabilim Dalında görevli öğretim üyesi ve uzmanlar tarafından yürütülmektedir.

Polikliniğe öncelikle travmaya uğramış adli olgu niteliği taşıyan tüm olgular kabul edilir. Özellikle kadına yönelik aile içi şiddet çocuk istismarı yaşlı istismarı olguları ile cinsel saldırılar ve işkence öyküsü bulunan olgular polikliniğe en sık başvuran olgulardır.
Başvurular özel bilirkişilik istemi ile bireysel olabildiği gibi Cumhuriyet Savcılıkları ve mahkemelerden sevk şeklinde de olabilir.

Travma sonrası adli olgu olarak polikliniğine başvuran tüm olgularda hem fiziksel hem de ruhsal incelemeler yapılarak erken ve geç dönemde ortaya çıkan travmatik etkiler incelenerek rapor edilmektedir. Özellikle aile içi şiddet kadına çocuğa ve yaşlıya yönelik istismar olguları ile cinsel saldırılarda fiziksel bulguların yanı sıra ortaya çıkan ruhsal değişimler çok önemlidir. Bunların tesbiti için psikiyatri anabilim dalı ile işbirliği içinde çalışılmaktadır. Gerektiğinde Üniversite içi tüm anabilim dalları ile de birlikte çalışılarak tetkik ve tanı süreci işletilir. Bu süreç sonunda tüm olguların adli tıbbi raporları düzenlenir.
Dört örnek olarak düzenlenen raporların bir örneği hastane polisine bir örneği Cumhuriyet Savcılığına bir diğer örneği hastaya verilerek bir örneği poliklinik arşivinde tutulmaktadır. Resmi başvurularda (Cumhuriyet Savcılığı ve mahkemelerden sevk edilen olgular) rapor örneği doğrudan ilgili kuruma iletilir.

Türk Ceza Yasasının 530. Maddesine göre adli olgunun bildirilmemesi suç niteliği taşımaktadır. Bu sebeple polikliniğe gelen olguların resmi bildirimi yapılır. Ancak bildirimde bulunulduğunda hastanın tedavisini keseceği ve zarar göreceği düşünülürse hekim bu koşullarda bildirimde bulunmama ve bu durumu meslek sırrı olarak değerlendirme hakkını kullanabilir.


3. Alman Hastanesi Adli Tıp Merkezi

Alman Hastanesi özel hastane olmakla birlikte Adli Tıp Merkezi’ne sahiptir. Bu Merkez’de adli makamların ve kuruluşların yanı sıra bireysel başvuru ile hukuk profesyonelleri ve kişilere bilirkişilik araştırma inceleme danışmanlık muayene bilimsel uzman görüşü sunma eğitim ve raporlama hizmeti verilmektedir. Yapılan tetkik muayene ve raporlama hizmeti ücretlidir ancak ücretler yapılan işleme göre değişkenlik göstermektedir. Merkezce yapılan muayeneler ve hazırlanan raporlar bir Adli Tıp uzmanı tarafından gerçekleştirilmekte olup mahkemelerde de geçerliliği olan resmi belgelerdir. Merkeze başvuracak olan bireylerin geçerli bir kimlik belgesi ile gelmeleri gerekmektedir bunun dışında her hangi bir belge evrak talep edilmemektedir.

Merkez’de aşağıdaki tetkikler yapılabilmektedir;

Adli Travmatoloji:
Kasten veya kaza sonucu oluşan yaralanmaların ne ile ne zaman nasıl oluştuğu kim tarafından yapıldığı oluşan hasarın ağırlığının belirlenmesi belgelenmesi ve raporlandırılması.

DNA Profili ve Babalık Testleri (Paternite):
Uluslararası standartlarda ve %9999 oranında kesin olasılık içeren DNA analizleri ile gerçekleştirilen babalık testleri kişiler arasında kan bağı (ebeveyn kardeş yakın akraba çocuk) bulunup bulunmadığının tespiti.

Madde Analizi:
“Madde” ana başlığı altında toplanabilecek olan esrar kokain opiatlar (eroin afyon morfin metadon) amfetamin metamfetamin (ecstacy vb.) benzodiazepin barbitüratlar gibi maddeler kişiden alınan tükürük idrar ve saç örneklerinde tarama testleri yapılarak tespit edilmektedir. Ayrıca ne olduğu bilinmeyen hapların analizi yapılarak uyarıcı uyutucu veya uyuşturucu madde içerip içermedikleri belirlenmektedir.

Leke Analizleri:
Kan tükürük ve sperm lekelerinde lekenin saptanması ve DNA analizi ile lekenin kime ait olduğunun belirlenmesi.

Çocuk İstismarı:
Çocuklarda oluşan kaza dışı yaralanmalar ile cinsel istismara maruz kalıp kalmadıklarının belirlenmesi.

Aile içi Şiddet:
Aile üyelerinin biri tarafından ailenin diğer üye veya üyelerine uygulanan fiziksel cinsel ya da psikolojik zararın muayene ve tetkikler ile belirlenerek raporlanması.

Cinsel Saldırılar:
Cinsel saldırı olayları sonrasında mağdurun muayenesi ve tetkikler ile olayın tıbbi yönden ortaya konması ve DNA analizleri ile saldırıyı gerçekleştiren kişilerin belirlenmesi.

Yaş Tayini:
Vücut gelişimi fizik muayene diş gelişimi ve radyolojik tetkikler ile bireylerin biyolojik yaşlarının saptanması.

Hukuki Ehliyet:
Kişilerin kendi iradeleri ile gerçekleştirdikleri işlemlerle (mal alım satım sözleşme imzalama vb.) yükümlülük altına girme yetisine sahip olup olmadıkları buna engel olabilecek herhangi bir akli arıza içerisinde bulunup bulunmadıklarının tespit edilerek rapor verilmesi.


HUKUKİ DESTEK


Ailemizden birinin (eş baba anne ağabey kayınbaba kaynana kayınbirader amca gibi) işverenimizin veya hiç tanımadığımız birinin şiddetine maruz kaldığımızda hukuki desteğe ihtiyaç duyabiliriz.

Özellikle boşanma ayrılık nafaka gibi davalarda haklarımızla ilgili bilgiye ulaşamadığımızdan ya da hukuki dilin karmaşıklığından veya polis savcılık yahut mahkeme aşamasında görevlilerin olumsuz tutumları nedeniyle hak arama sürecinde mağdur olabiliyoruz. Avukat tarafından bilgilendirilmek ve davalarımızda avukat ile temsil edilmek adil yargılanma hakkımızın gereğidir.



ACİL YARDIM HATLARI



A. 112 Acil Yardım Hattı

112 herkesin arayabileceği bir acil yardım numarasıdır. 112 acil yardım hizmetlerini koordine edebilmek için her gün 24 saat açıktır. Ancak sadece acil bir yardım gereken durumda 112 numarasını aramalıyız; aksi halde kaza yapan ya da tehlike altında olan ve gerçekten yardım alması gereken bir kişiyi engelleme riski bulunmaktadır. 112 acil yardım hattını nerede olursak olalım normal bir telefon hattından ya da cep telefonundan arayabiliriz. 112’yi aradığımızda İl Ambulans Servisi Komuta Kontrol Merkezine ulaşırız.

Acil durum hizmetlerinden en iyi ve en hızlı bir şekilde faydalanılması için telefonu yanıtlayan çağrı karşılayıcı bazı bilgilere ihtiyaç duyacaktır. Çağrı karşılayanlara sakin olamaya çalışarak aşağıdaki konularda bilgi vermeliyiz.

— Ne oldu?
— Nerede oldu?
— Kim yardım istiyor ve neden yardım istiyor?
— Yangın veya fiziksel saldırı gibi nedenlerle herhangi biri tehlike mi var?
— Yardımın nereye gönderilmesi gerekiyor? (Açık bir şekilde belirtilmelidir. Ad adres telefon numarası gerekirse adres tarifi verilmelidir.)

Yardım yolda iken dahi çağrı karşılayıcı daha fazla bilgiye gerek duyabilir. Dolayısıyla mümkünse telefonda ya da bulunduğumuz yerde kalmak gerekebilir.

B. Alo 183 Aile Kadın Çocuk ve Özürlü Sosyal Hizmet Danışma Hattı

Alo 183 Hattı Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü’ne bağlı ihmal ve istismar olaylarına anında müdahale etmek; gerekli psikolojik sosyal ve yasal işlemlerin başlatılmasını sağlamak kamuoyunu bu konuda duyarlı hale getirmek amacıyla tüm illerden gelen başvuruları cevaplamak üzere kurulmuştur. Kadın ve çocuğa yönelik istismarın önlenmesi kadınların toplumdaki statülerinin yükseltilmesi çocukların yüksek yararının gözetilmesi amacıyla Türk Telekomünikasyon A.Ş. tarafından SHÇEK’e tahsis edilmis bir özel servis numarasıdır.
183 hattına bütün illerden ücretsiz ulaşılabilmektedir. Kendisi çocuğu veya bir yakını şiddet ve istismara uğrayan ya da okulda işyerinde evde ve sokakta istismara uğrayan birini görenler ‘Alo 183’ü arayarak sosyal hizmet yardımı alabilecektir.
Danışma Hattı’nda sosyal hizmet uzmanı çocuk gelişimcisi ve psikologdan oluşan 4 meslek elemanı haftada 7 gün 24 saat süreyle başvuruda bulunanları sorunlarının çözümü için yol gösterici görevini üstlenmiştir. Arayan kişiyi bulunduğu bölgedeki ilgili kuruluşa yönlendirilmektedir.

*Alo 183 Aile Kadın Çocuk ve Özürlü Sosyal Hizmet Danışma Hattı Ne Yapar?

Kadınların hukuki psikolojik ve sığınma talepleri ile ilgili; İl Sosyal Hizmetler Müdürlükleri bünyesinde yer alan kadın konukevleri toplum merkezleri ve aile danışma merkezlerinin çalışmaları hakkında müracaatçılara bilgi aktarılarak ihtiyaç duymaları halinde müracaat edebilecekleri yerleri bildirilmektedir.
İhmal - istismar vakaları ile korumaya muhtaç çocuklar kapsamında alınan ihbarlar doğrultusunda meslek elemanları tarafından yerinde inceleme yapılmakta sosyal incelemeleri hazırlanan çocuklardan acil korunma altına alınması gerekenler Acil Valilik Oluru ile korunma altına alınmakta hemen akabinde koruma kararı çıkartılma işlemleri başlatılmaktadır.
Madde bağımlısı çocuklar ile sokakta çalışan/yaşayan çocuklara yönelik hizmet veren çocuk ve gençlik merkezleri hakkında bilgi verilmekte ihbarların gerek bu merkezlere gerekse İl Sosyal Hizmetler Müdürlüklerine yapılabileceği bildirilmektedir. Acil ihbarlar meslek elemanlarınca yerinde değerlendirilmekte ve hazırlanan sosyal inceleme raporları doğrultusunda çalışmalar başlatılmaktadır.

*Alo 183 Aile Kadın Çocuk ve Özürlü Sosyal Hizmet Danışma Hattı Nasıl Çalışır?

• Başvuruları alır kaydeder.
• Acil durumları derhal ilgili mercie bildirir.
• Başvuranı ihtiyaç duyduğu konularda bilgilendirir.
• Başvurana ihtiyaç duyduğu konularda rehberlik yapar.
• Başvuranı ihtiyaç duyduğu hizmetlere yönlendirir.
• Başvuranı ihtiyaç duyduğu destek ağlarına yönlendirir.

C. Aile İçi Şiddet Acil Yardım Hattı (212 656 96 96)

0212 656 96 96 no.lu acil yardım hattı. 7 gün 24 saat açık. Hürriyet Gazetesi’nin Aile İçi Şiddete Son Kampanyası çerçevesinde Çağdaş Eğitim Vakfı (ÇEV) ile İstanbul Valiliği’nin işbirliği ve Avrupa Birliği’nin fonuyla açılan Acil Yardım Hattının sağlıklı çalışabilmesi için İstanbul Valiliği’nin görevlendirdiği komiser ve memur düzeyinde 96 emniyet görevlisi 45 saatlik eğitim almıştır.
İstanbul Valiliği ve İnsan Hakları Masası’nın yakından takip ettiği projede kadınların sığınma evine gitmeden önce kalabileceği istasyonlar oluşturuluyor. Oralarda yer bulunmazsa polisler mağdurların güvenli bir otel ya da misafirhanede barınmasını sağlıyor.
Acil Yardım Hattı’nın adresi gibi arayan mağdurların bilgileri de gizli kalmaktadır. Polise sadece hayati risk altındaki mağdurların adresi verilmektedir.