Kırmızı algler ya da Rhodophyta (Yunancada rhodos ve phytos = kırmızı bitki); deniz alglerinin büyük bir kısmını oluşturan bir Protista âlemi şubesidir. Bu alem yediğimiz şapkalı mantarları ve diğer organizmalarla birlikte yaşayan cıvık mantarları içerir. Bazı mantarlar alglerle bir araya gelerek "liken" adı verilen toplulukları oluştururlar. Bazı türler de bitkilerin köklerinde simbiyont olarak yaşarlar. Bitkilerin %90'ı köklerinde simbiyont mantar türlerini taşır .

RHODOPHYCOPHYTA (KIRMIZI ALGLER) ve MYCOPHYTA (FUNGİ) MANTARLAR RHODOPHYCOPHYTA (KIRMIZI ALGLER) Kırmızı algler ya da Rhodophyta (Yunancada rhodos ve phytos = kırmızı bitki); deniz alglerinin büyük bir kısmını oluşturan bir Protista âlemi şubesidir. Kırmızı algler alglerin en gelişmiş bölümüdür. Genellikle filamentli veya yaprak şekilli makro alglerdir. Dünya denizlerinde geniş dağılım gösteren bir gruptur. Kırmızı alglerin %95 inden fazlası denizlerde yaşar.Köksü yapıları ile bentik bölgenin sert substratumlarına kendilerini tespit ederler. Kırmızı algler düşük şiddetteki ışıkta da gelişebilirler. Dolayısıyla diğer alglerden farklı olarak suların daha derin bölgelerinde yaşayabilirler. Bütün türleri genellikle fotosentetik autotrofturlar. Hücrelerin çoğu tek nukleusludur. Ancak bazı ordoların (Gelidiales ve Rhodymeniales) üyelerinin yaşlı hücrelerinde çok sayıda nukleus bulunur. Bütün hücreler geniş merkezi vakuol taşırlar. Basit formlarda yıldız şeklinde tek bir kromatofor ve renksiz pirenoidler bulunabilir. Kırmızı alglerin çoğunun ekonomik değeri vardır. Karrageen Agar agar ve Agar benzeri Fronagar ve Agaroid pek çok tür kırmızı algden elde edilebilir. Tıpta ve biyolojide besiyeri olarak pasta yapımında konservecilikte ilaç sanayisinde kullanılırlar. Bilinen yaklaşık 4.100 kadar türün 200 kadarı tatlı sularda yaşar. SINIFLANDIRMA Bu grup alglerin Rhodophyceae adlı tek bir sınıfı bulunaktadır. Sistematik yönden iki alt sınıfı vardır: Altsınıf:
1-BANGIOPYHCİDAE Bu altsınıfta yer alan algler daha ilkeldir. Porphyridiales Bangiales ve Compsogonales adlı üç ordosu bulunmaktadır. Porphyridiales Bu takımdaki algler izole veya jelatinli koloni oluşturan hücrelerden oluşmuştur. Bazıları ipliksi şekillidir ve çoğalmaları hücrelerin ikiye bölünmesi ile gerçekleşir. Denizde ve tuzlu nemli toprak yüzeylerde rastlanmaktadır. Örnek olarak Porphyridium Rhodosorus ve Goniotrichum verilebilir. Compsopogonales Tallus karmaşık bir yapıda olup monosporlarla eşeysiz olarak çoğalır. Tatlı sularda rastlanır. Compsopogon adlı tek cinsi bulunmaktadır. Bangiales Rhodophyceae sınıfının en basit üyeleri bu takımın içinde toplanır. Tallus ipliksi ve daha kalın kordon şeklinde görülebildiği gibi ince lam şeklinde de olabilmektedir. Örneğin; Bangia ve Porphyra cinsleri. Porphyra çoğunlukla nori olarak bilinir dünyada en geniş çapta tüketilen denizsel üründür. Çoğunlukla Asya yiyeceği özellikle Japon yiyeceği olarak bilinir ve Japonya da dev bir nori endüstrisi olarak başı çeker.Porphyra çok ilginç heteromorfik yaşam döngüsünün yanı sıra bir algden isteyebileceğiniz her şeye sahiptir. Porphyra � nın hayat döngüsü özellikle ekonomik değeri nedeniyle incelenmeye başlandığı ilk günden beri yoğun olarak çalışılan bir konudur. Aslında Porphyra �nın basit bir hayat döngüsü olduğu düşünülmekteydi; ta ki 1949 yılında Kathleen Drew-Baker Conchocelis rosea algini keşfedene kadar.Bu araştırma ile Porphyra �nın tallus safhası karposporofit safhası ve Conchocelis safhası olmak üzere üç şekilli hayat döngüsüne sahip olduğu görüldü. (= tetrasporofit safhası gametofit safhası karposporofit safhası) Altsınıf 2-FLORİDAEOPHYCIDAE(FLORİDAE) Kırmızı alglerin büyük çoğunluğu bu altsınıf içinde yer alır. Tallus yapısı daha gelişmiş olup hücreler arasında sinaps bulunur. Bu altsınıf içinde Acrochaetiales Nemalionales Gelidiales Gigartinales Rhodymeniales Cryptonemiales Bonnemaisoniales ve Ceramiales adında 8 ordo yer alır. Acrochaetiales: Bu takımdaki algler yalın veya dallanma gösteren ipliksi talluslara sahiptir. Üreme organlarının şekli basittir. Nemalionales: Tallusu tek veya çok eksenli olabilen mikroskobik veya makroskobik türleri bulunan karpogonium dan direkt olarak büyüyen kırmızı su yosunudurlar. Örn: Nemalion Liagora. Gelidiales: Sıcak ve ılıman denizlerde bulunan bağımsız iki döl arasında döl almaşı olan bir kısım üyeleri agar üretiminde kullanılan kırmızı suyosunları takımıdır. örn: Gelidium Gigartinales Yirmiden fazla familyası bulunan ve denizel türleri içeren tallus uni ve multiaksiyal yapıda olup çok çeşitlidir. Boyları 50 cm ye ulaşan bu alglerden agar agar karragen gibi çok çeşitli alanlarda kullanılan endüstriyel maddeler elde edildiği için bu grup alglerin ekonomik önemi vardır. Örn: Gracilaria Chondrus Rhodymeniales İki familyası olan bu takım dişi üreme organlarındaki ikincil hücrelerin terminal pozisyonda bulunuşları ile bir önceki takımdan ayırt edilir. Gametofitik ve sporofitik nesil birbirine benzer(izomorf ). Tallus multiaksiyal yapıdadır. Örn: Champia Gustroclonium Chylocdia Lomentaria Cryptomiales Bu takımda onu aşkın familya bulunmaktadır. Uni ve multiaksiyal tallus dikey veya yatay gelişebilir. Hayat devri yönünden hem izomorf hem de heteromorf türlere rastlanır. Örn: Halymenia floresia Corallina. Bonnemaisoniales �İki familyası olan bu takımda diğerlerine oranla daha az tür bulunur. Bu takımda tallus uniaksiyal yapıdadır. Ceramiales �Florideophycidae alt sınıfının en gelişmiş takımıdır. Bu takımdaki bütün algler uniaksiyal yapıdadır. İçinde bulunan 4 familyada (Ceramiaceae Rhodomelaceae Delesseriaceae Dasyaceae) çok sayıda tür bulunmaktadır. Gametofit ve sporofit nesil benzerdir. Denizlerimizde Akdeniz de bulunan bazıları agar üretiminde kullanılan ipliksi kırmızı su yosunu takımıdır. �Ceramiaceae familyası üyelerinin çoğunda saydam salgı hücrelerine rastlanır. Tallus ipliksi olup dallıdır. Örn: Antithamnion �Rhodomelaceae familyası üyelerinde tallus şekli oldukça karmaşıktır. Polysiphonia ve Laurencia türlerinde olduğu gibi silindirik veya yassılaşmış tallus sık bir biçimde dallanmıştır. Bu familya içinde ekonomik değeri olan pek çok tür bulunmaktadır. �Delesseriaceae familyasında tallus yassılaşmış olup ince bir lam şeklindedir ve dallanma gösterir. Bazı türlerde tallus yüksek bitkilerdeki yaprağı andırır. Örn: Delesseria sanguinea FUNGİ (MANTARLAR) �Bu alem yediğimiz şapkalı mantarları ve diğer organizmalarla birlikte yaşayan cıvık mantarları içerir. Bazı mantarlar alglerle bir araya gelerek "liken" adı verilen toplulukları oluştururlar. Bazı türler de bitkilerin köklerinde simbiyont olarak yaşarlar. Bitkilerin %90'ı köklerinde simbiyont mantar türlerini taşır. �İletim dokusu bulunmayan ve bu nedenle heterotrofik parazitik ya da saprofit (çürükçül) beslenen fotosentez yapmamaları nedeniyle ışığa bağımlı olmayan ökaryotik canlılardır. Çoğu hareketsizdir. "Ekzoenzimler" adı verilen sindirim enzimleriyle hücre dışı sindirim yapılır. Besin maddeleri vücutta glikojen formunda depolanır. Hücre duvarları ağırlıklı olarak kitin yapıdadır. Ayrıca hücre zarı yapısında hayvanlardaki kolesterol yerine "ergosterol" adı verilen özel bir bileşik bulunur. �Mayalar gibi bazı cinsleri tek hücreli olabilir. Çok hücreli üyeleri "hif" adı verilen özel vücut bölümlerinden oluşurlar. Hifler bir araya gelerek "misel" yapılarını meydana getirir. Spor adı verilen özel hücrelerle ürerler. Sıklıkla rüzgar yoluyla saçılan sporlar organizmanın türüne ve ortam koşullarına göre eşeyli (mayotik) ya da eşeysiz (mitotik) olarak üretilirler. Eşeyli üreme öncesinde "feromon" olarak bilinen kimyasallarla iletişim kurarlar. Bitkilerde görülen döl almaşı mantarlarda da görülür. Yapılan moleküler çalışmalar mantarların en yakın olduğu canlı grubunun "hayvanlar" alemi olduğunu göstermiştir. 1-Divisio (Bölüm): Gymnomycota (Cıvık Mantarlar) �Vücut hücrelerinde hücre duvarı bulunmayan küf mantarlarını içerir. Ancak spor hücrelerinde gerçek mantarlarda olduğu gibi sert bir hücre duvarı bulunur. Bölüm dahilinde 3 sınıf incelenir. 1.Classis (Sınıf): Acrasiomycetes (Hücresel cıvık mantarlar) �Yaprak döken ormanların humuslu üst tabakalarında yaşarlar. Ancak hassas yapıları ve kısa ömürlü olmaları nedeniyle doğada çok sık görülmezler. Daha ziyade laboratuar ortamlarında kültürleri üretilir. Yaşamlarının hiçbir evresinde kamçı taşıyan hücreler oluşturmazlar. Birkaç tür haricinde sap kısımlarında hücreler dışında bir yapı bulunmaz. Sporlarının hücre duvarlarında selüloz bulunur. Spor hücreleri gerçek mantarlarda olduğu gibi bir kılıfla çevrili değildir. Bunu yerine her dalın ucunda bulunan bir mukus damlacığı içinde yer alırlar. Sporların çimlenmesiyle amip benzeri hücreler meydana gelir. Bu hücreler bir araya toplanarak göç ederler ve "sporofor" adı verilen yapıyı oluştururlar. Bu yapının gelişmesiyle de yeniden spor oluşturabilecek mantar meydana gelmiş olur. 2.Classis (Sınıf): Protosteliomycetes (Mikroskobik cıvık mantarlar) �Çıplak gözle görülemeyen mikroskobik canlılardır. Dünyanın hemen her yerinde nemli ve kuru ortamlarda yaygın olarak yaşarlar. çoğu oldukça basit yapılıdır. Spor hücrelerinin gelişmesiyle oluşan amip benzeri hücreleri çevrelerindeki bakteri ve mayalarla beslenir. Eşeyli üremeleri gözlenmemiştir. 3.Classis (Sınıf): Myxomycetes (Gerçek cıvık mantarlar) �Bu sınıf dahilinde incelenen 450 kadar tür dünyanın çeşitli yerlerinde ve çok çeşitli ortamlarda yayılış gösterir. Sıklıkla bol yağışlı bölgelerde ortaya çıkarlar ancak çöl topraklarında bulunmuş türler de vardır. Organik maddelerin üzerinde daha çok nemli ortamlarda yaşarlar. Serbest yaşayan sürünücü özellik taşıyan birden fazla çekirdekli ve hücre duvarı olmayan "plasmodium" yapısıyla tanınırlar. Bu yapının çimlenmesiyle spor oluşturabilecek yapı gelişir. Bu yapılar daha sonra sporları meydana getirir. Dış yapılarına göre ayrılan 3 tip plasmodium oluştururlar: 1.Faneroplasmodium: doğada en sık rastlanan plasmodium tipidir ve mikroskop altında kolayca gözlenebilir. Yapının içinde bulunan damarlar belirgin olarak görünür. Bakteriler ya da mantar sporlarıyla beslenebilen bu yapı sürünürken arkasında iz bırakan bir kılıfla çevrilidir. 2.Divisio (Bölüm): Mastigomycota �Bu bölümde incelenen mantar türleri yaşamlarının herhangi bir evresinde kamçı taşıyan hücreler oluştururlar. Kamçılı hücreler "sporangium" adı verilen keseler içinde üretilen üreme hücreleri olan "zoosporlar" ya da "planogametler"dir. Söz konusu hücrelerde bulunan kamçıların sayısı ve pozisyonu sınıflandırmalarında önem taşır. Hücre bölünmesi sırasında görev yapan etkin sentriollerin varlığı bölümün diğer bir önemli özelliğidir. 1.Classis (Sınıf): Chytridiomycetes �En küçük ve en ilkel yapılı mantarlardır. Okyanuslar göller nehirler gibi tuzlu ya da tatlı su ortamlarının yanında çamur ve toprakta da yaşayabilirler. Hücre duvarları kitin yapıdadır. Tallusları bir hücreli ilkel formlardan çok hücreli ve özelleşmiş ipliksi formlara kadar değişkenlik gösterebilir. Canlı ya da ölü organizmalar üzerinde çürükçül ve parazit olarak beslenirler. Bazı üyeleri bitki zararlısı olmaları nedeniyle ekonomik açıdan önem taşırlar. Üreme hücreleri olarak suda harekete yardımcı olmak için arka kısımda tek kamçı taşıyan zoosporlar (eşeysiz) ve planogametler (eşeyli) üretilir. Mantarı belirli bir yere bağlayan ve besin alımında da görev yapan kök öncülü yapılar olan Rhizoidler arasında kaynaşma yoluyla da üreme görülür. Mantarlar aleminin diğer tüm üyelerinin bu sınıfın üyelerinden evrimleştiği ileri sürülmektedir. Diğer sınıflarda kamçılı zoosporlar görülmez ancak kitin yapıdaki hücre duvarı hepsinde ortaktır. 2.Classis (Sınıf): Hyphochytridiomycetes �Denizlerde yaşayan küçük mantar türlerinden oluşan bir gruptur. Hücre duvarlarının yapısında hem selüloz hem de kitin bulunur. Mayoz bölünme sonucunda mayospor adı verilen üreme hücrelerini meydana getirirler. En ayrıntılı çalışılmış ve en iyi bilinen türü Rhizidiomyces apophysatus'dur. 3.Classis (Sınıf): Plasmodiophoromycetes �Canlıların vücudu içinde parazit (endoparazit) olarak yaşan mantarları içerir. Zoosporları uç kısımda birbirine eşit boyda olmayan iki kamçı taşır. Plasmodium çekirdeklerinin bölünmesi haç şekline benzetildiği için "kurisiform bölünme" adı verilmiştir. 4.Classis (Sınıf): Oomycetes �Hücre duvarlarını yapısında kitin yerine ağırlıklı olarak selüloz bulunur. Bu aşamadan sonraki tüm mantarların yaşam devrelerinde vücut hücreleri diploit (çift kromozom setli) gametlerse haploiddir (tek kromozom setli). Çünkü mayoz bölünme yalnızca gametlerin oluşturulduğu gametangium keselerinde görülür. Bazı türlerde iki farklı biçimde (biri böbrek biri armut biçiminde) zoospor oluşturulur. Bu spor hücreleri farklı yapıda iki adet kamçı taşır. 3.Divisio (Bölüm): Amastigomycota �Bölüm üyelerinin özelliği sucul türlerde bile kamçılı hücre oluşturmamalarıdır. "Yüksek yapılı mantarlar" olarak da bilinirler. Besin olarak tükettiğimiz şapkalı mantarları küf mantarlarını ve mayaları da içeren bu bölüm 5 sınıfa ayrılarak incelenir. 1.Classis (Sınıf): Zygomycetes (Ekmek Küfleri) �Bu sınıfın üyeleri çoğunlukla toprak içerisinde ya da ölü organizmalar üzerinde yaşar. Bu nedenle topraktaki organik maddelerin ayrıştırılmasında büyük rol oynarlar. Aplanospor olarak adlandırılan üreme hücreleri kamçısız olmaları nedeniyle hareketsizdir. Bu hücreler spor keselerini terk ettikten sonra çimlenerek miselleri oluştururlar. Üreme amacıyla iki organizma karşılıklı geldiğinde birbirlerine doğru parmak benzeri çıkıntılar uzatırlar. Eğer bu iki bireyin kimyasal sinyalleri birbirine uygunsa çekirdek kaynaşması yoluyla üreme gerçekleşir. Üremek için suya gereksinim duymazlar tamamen kara yaşamına uyum yapmışlardır. 2.Classis (Sınıf): Trichomycetes �Eklembacaklıların sindirim sisteminde çürükçül ya da parazitik yaşam sürerler. Kalın duvarlı ve eşeyli sporlar olan Zygosporlar "Zygosporangium" adı verilen bir kese içerisinde üretilir. Eşeysiz üreme kamçısız ve hareketsiz olan sporangiosporlar ile gerçekleşir. 3.Classis (Sınıf): Ascomycetes (Mayalar ve Yaprak Lekeleri) �Mantarlar aleminin en kalabalık ailesidir. Ailenin ismi sporların içinde üretildiği "askus" adı verilen yapılardan gelir. Askuslar birer keseyi andırdığı için aileye aynı zamanda "keseli mantarlar" da denir. Askus içerisinde ardı ardına mitoz ve mayoz bölünmeler sonucunda sıklıkla 8 adet askospor (eşeyli üreme hücresi) üretilir. Bu sporlar olumsuz ortam koşullarına karşı oldukça dayanıklıdır. Askuslar 3 farklı şekilde olabilir: 1.Kleistotesyum: Tamamen kapalı ve küresel yapılı. Askuslar dağınık olarak yüzeye tutunur. 2.Peritesyum: Armut küre ya da testi şeklinde ve uç kısımda sporların çıkışını sağlayan bir açıklık bulunur. 3.Apotesyum: Saplı kadeh şeklindedir. Askuslar içbükey şekilli iç yüzeyde tutunurlar. Kara yaşamına tam olarak uyum yapmışlardır. �Aile üyelerinin büyük çoğunluğu bitkilerde çeşitli hastalıklara sebep olur. Hücre duvarlarının yapısında kitinin yanında beta glukanlar da yer alır. Aile üyeleri genellikle çok hücreli olmakla birlikte tek hücreli mayalar da görülür. Ekmek ve çeşitli meyvelerin üzerinde küf yaratan mantarlar bu şubeye dahildir. Büyük çoğunluğu bitkiler ve hayvanlar için patojendir. Grubun bazı üyeleri alglerle birlikte "liken" adı verilen özel yaşam biçimlerini oluşturur. 4.Classis (Sınıf): Basidiomycetes(Küf Mantarları ve Şapkalı Mantarlar) �Mantarların ikinci büyük grubudur. Sınıfın ismi hiflerin uçlarında farklılaşarak oluşan bazidyum yapılarından gelir. Askuslu mantarlardan farklı olarak sporlar askusların içinde değil bazidyumların üzerinde oluşturulur. Bu grupta da kamçılı hücreler görülmez. Bazidyumlar temel olarak 3 tiptir: 1.Holobazidyum: Bir hücrelidir ve çeşitli şekillerde olabilir. 2.Fragmobazidyum: Bir ya da daha fazla sayıda enine ya da boyuna bölme taşır. 3.Teliobazidyum: Sıklıkla kalın duvarlı dinlenme halindeki spordan ve bu spordan oluşan geçici çimlenme tüpünden oluşur. 1.Subclassis (Alt sınıf): Holobasidiomycetidae �Bazidyumları bir hücrelidir ve genellikle sopa şeklindedir. Ticari olarak da satılan besin olarak tükettiğimiz mantar türlerini kapsayan gruptur. Bunlar "şapkalı mantarlar" olarak da bilinir. Bir şapkalı mantarın vücut bölümleri şunlardır: Volva: Bazı mantarların sapını taşıyan çanakçık. Stipe: Sap kısmı. Annulus: Bazı mantarlarda sap üzerinde bulunan halka. Pileus: Şapka kısmı. Lameller: Şapkanın iç kısmında bulunan ve içten dışa doğru uzanan plaka benzeri yapılar. Şapkalı mantarların tür teşhisinde sporların biçimi rengi ve boyutları çok önemlidir. Bir kısmı zehirlidir ve zehirleri özellikle sinir sistemi üzerinde etkilidir. Basit ve genel olarak sapının taban kısmında çanakçık bulunan şapkalı mantarların büyük bir kısmı zehirlidir. Zehirli mantarlar arasında en bilinenler Amanita türleridir. �2. Subclassis (Alt sınıf): Phragmobasidiomycetidae �En önemli özellikleri bazidyumlarında enine ya da boyuna bölmeler bulunmasıdır. Bu grubun üyeleri odunları çürüten ayrıştırıcılardır. Yağmurlu dönemlerin sonrasında su emerek şiştikleri için görünümleri jelimsi bir hal alır. �3. Subclassis (Alt sınıf): Teliomycetidae �Bu grubun üyeleri paslar ve rastık mantarları olarak bilinirler. Tahıllarda yol açtıkları hasarlar ekonomik açıdan önemlidir. En önemli özellikleri kalın duvarlı ve dinlenme halinde bir spor üretmeleridir. Teliospor olarak bilinen bu yapı Teliobazidyum adı verilen bazidyumu oluşturur. 5.Classis (Sınıf): Deuteromycetes (Fungi Imperfectae) (Eşeysiz Mantarlar) �Bitki zararlısı olan mantar türlerinin büyük çoğunluğu bu grubun üyesidir. Eşeyli üreme evreleri bilinmediği için "Eksik Mantarlar (Fungi Imperfectae)" olarak da bilinirler. Grup üyelerinin sporları birbirinden çok farklı yapıda olabilir. Çoğu konidyum adı verilen yapılarla bir kısmı da tomurcuklanarak ürerler. Bu grupta yapay bir sınıflandırma yapıldığı için taksonomik birimlerin başına "form-" öneki getirilir. �1. Form Subclassis (Alt sınıf): Blastomycetidae Mayalara benzeyen bir hücreli tomurcuklanarak çoğalan türlerdir. İnsanlarda cilt hastalıklarına yol açarlar. Akciğerler ve merkezi sinir sisteminde de ciddi hasarlara neden olabilirler. 2. Form Subclassis (Alt sınıf): Hyphomycetidae �Aspergillus Cercospora ve Penicillium türleri çoğu zaman bu grupta sınıflandırılırlar. Sınıflandırmadaki farklılık bazılarının eşeyli evrelerinin bulunmasıyla bu gruptan çıkarılmış olması nedeniyledir. Çoğu bitkilerde ciddi hastalıklara yol açar. Bazı türleriyse peynir yapımında ya da antibiyotik eldesinde kullanılır.