Eaglepaw
14.05.2013, 14:31
İlçeleri
Bayburt'un biri merkez olmak üzere üç ilçesi vardır.
Merkez: 1990 sayımına göre toplam nüfusu 77.930 olup, 33.677'si ilçe merkezinde, 44.253'ü köylerde yaşamaktadır. Merkeze bağlı 108 köyü mevcuttur. Bayburt Ovasında kurulan merkez ilçeyi Çoruh Nehri ortadan ikiye böler. Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Başlıca tarım ürünleri buğday, arpa, şekerpancarı ve patatestir. Mera hayvancılığı yapılan ilçede sığır, koyun ve keçi beslenmektedir. Aydıntepe: 1990 sayımına göre toplam nüfusu 16.081 olup, 5166'sı ilçe merkezinde, 10.915'i köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağa bağlı 17 köyü vardır. Aydıntepe çok eski bir yerleşim merkezidir. Güneyinde Hart ovası yer alır. Denizden yüksekliği 1650 metredir. İlçenin kuzeyinde Soğanlı dağları olup, Doğu Anadolu yayla ikliminin özelliklerine sahiptir. İl merkezine 24 km uzaklıktadır. Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanır.
Demirözü (Pulur): 1990 sayımına göre toplam nüfusu 13.319 olup, 2452'si ilçe merkezinde 10.867'si köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağa bağlı 29 köyü vardır. Gümüşhane dağlarının güney doğusunda kurulmuştur. Kelkit Çayı ortasından geçmektedir. Güneyde Pulur Dağları bulunmaktadır. Bayburt'a 31 kilometredir. Tarihi ve Turistik Yerleri
Eski çağlardan beri Bayburt ve çevresi mimari alanda bir çok önemli eserin yapımına sahne olmuştur. Başta kale olmak üzere camiler, medreseler, hamamlar, bedestenler, hanlar, türbeler ve köprüler inşa edilerek halkın istifadesine sunulmuştur.
Bayburt Kalesi: Şehrin kuzeyinde yükselmiş tepenin üzerindeki yalçın kayalara inşa edilmiştir. Çevresi iki kilometreden fazla olan kale iki kat surla çevrilmiş olup, surları altı köşe üzerine yapılmıştır. Her köşe 12-13 m yükseklikte ve yarım silindiri andıran köşeli burçlarla tahkim edilmiştir. Kalenin biri doğu, diğeri batıya açılan iki kapısı vardır. İlk defa Roma imparatoru Birinci Justinien zamanında yapılan kale, en mükemmel ve en azametli şeklini Selçuklular zamanında almıştır. Erzurum valisi Tuğrul Şah, Trabzon Pontus Krallığından gelecek saldırıları önleyici ileri karakol vazifesi gören Bayburt Kalesini temelinden tamir ettirmiştir.
Bayburt Ulu Camii:Anadolu Selçuklu sultanlarından İkinci Gıyaseddin Mes'ud zamanında yaptırıldığı kabul edilen cami, pekçok tamirler geçirmiş olmasına rağmen ana planını korumuştur. Caminin kuzeydoğusunda bulunan minarenin kaidesinde geçirdiği son büyük tamiri belgeleyen 1850 tarihli kitabe bulunmaktadır. Kara kaideli minarenin sekiz yüzlü papuçluğunda ve yuvarlak gövdesinde geometrik ve bitki motifi mozaik çiniler Anadolu Selçuklu çinilerinin özelliklerini sergiler.
Pulur (Gökçedere)Camii:Pulur kasabasında Akkoyunlu Korkmaz Beyin oğlu Ferahşat Bey tarafından 1517 senesinde yaptırılmıştır. Yapı, Osmanlı mimarisinde tek kubbeli cami tipindedir.
Sünür (Çayıryolu)Camii:Akkoyunluların kurucusu Turalibey oğlu Fahreddin Kutlu Bey tarafından
yaptırılmıştır. Çayıryolu köyündedir. 1548-1549 İran şahı Tahmasb'ın bu yöreyi yağmalaması esnasında cami tahrip edilmiştir. 1550 yılında ve son olarak 1970 yılında tamir edilmiştir. Caminin 30 metre kadar güneydoğusunda Kutlu Beyin türbesi yer almaktadır.
Yukarı Hınzevrek Camii:Demirözü kazasına bağlı Çatalçeşme köyündedir. Yapım tarihi kesin bilinmemekle beraber, Akkoyunlular devrinde yapıldığı sanılmaktadır.
Pulur Medresesi:Pulur Camii avlusunda bulunmakta ve L şeklinde tek katlı bir yapıdır. Akkoyunlulardan Süleyman Bey tarafından yaptırılmıştır. Tüm oda kapıları avluya açılmaktadır. Avluya açılan kapı ve pencere kemerleri üzerinde Farsça beyitler vardır.
Şehid Osman Tepesi Türbesi:Şehid Osman tepesinde bulunan her iki türbenin de Saltıkoğlu kumandanlarına ait olduğu görüşü yaygındır. Kitabeleri çok silik olduğundan okunamamaktadır. Türbenin yanında bulunan büyük mezar taşlarının şekilleri ve yazı izleri onların 600-700 senelik olduklarını göstermektedir.
Kümbet:Ahilerden Ahmed Zencani'ye aid olduğu bilinen bir türbedir. 1785'te tamir edilmiştir.
Bend Hamamı:Çoruh Nehri kıyısında ve Bayburt Kalesinin güneydoğu eteğindedir. On altıncı asırda yaptırılmış olup, Sancakbeyi Hacı Feradşah Bey vakfıdır. Dış yapısı değişen ve tamir edilen hamamın iç yapısı ilk günkü durumunu korumaktadır.
Bedesten (Taşhan): Ulu Camiinin yakınında çarşı içindedir. Yangın sırasında kitabeleri yok olduğundan, ne zaman ve kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir. Bedesten Yavuz Sultan Selim döneminde hapishane olarak kullanılmıştır.
Aydıntepe (Hart) Yeraltı Kenti: Aydıntepe ilçesindedir. Tünelle başlayan kalıntılar, bir yolun yanlarına dizilmiş karşılıklı mekanlar biçimindedir.
Kaplıcaları:İlde Bakır, Ayazma köyü, Mucurnu, Sarayak ve Kop madensuyu kaynakları vardır.
Kaynak: Bayburt Nedir? Bayburt Anlamı ve Hakkında Bilgi (http://bayburt.nedir.com/#ixzz2TGXHzTGB)
Bayburt'un biri merkez olmak üzere üç ilçesi vardır.
Merkez: 1990 sayımına göre toplam nüfusu 77.930 olup, 33.677'si ilçe merkezinde, 44.253'ü köylerde yaşamaktadır. Merkeze bağlı 108 köyü mevcuttur. Bayburt Ovasında kurulan merkez ilçeyi Çoruh Nehri ortadan ikiye böler. Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Başlıca tarım ürünleri buğday, arpa, şekerpancarı ve patatestir. Mera hayvancılığı yapılan ilçede sığır, koyun ve keçi beslenmektedir. Aydıntepe: 1990 sayımına göre toplam nüfusu 16.081 olup, 5166'sı ilçe merkezinde, 10.915'i köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağa bağlı 17 köyü vardır. Aydıntepe çok eski bir yerleşim merkezidir. Güneyinde Hart ovası yer alır. Denizden yüksekliği 1650 metredir. İlçenin kuzeyinde Soğanlı dağları olup, Doğu Anadolu yayla ikliminin özelliklerine sahiptir. İl merkezine 24 km uzaklıktadır. Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanır.
Demirözü (Pulur): 1990 sayımına göre toplam nüfusu 13.319 olup, 2452'si ilçe merkezinde 10.867'si köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağa bağlı 29 köyü vardır. Gümüşhane dağlarının güney doğusunda kurulmuştur. Kelkit Çayı ortasından geçmektedir. Güneyde Pulur Dağları bulunmaktadır. Bayburt'a 31 kilometredir. Tarihi ve Turistik Yerleri
Eski çağlardan beri Bayburt ve çevresi mimari alanda bir çok önemli eserin yapımına sahne olmuştur. Başta kale olmak üzere camiler, medreseler, hamamlar, bedestenler, hanlar, türbeler ve köprüler inşa edilerek halkın istifadesine sunulmuştur.
Bayburt Kalesi: Şehrin kuzeyinde yükselmiş tepenin üzerindeki yalçın kayalara inşa edilmiştir. Çevresi iki kilometreden fazla olan kale iki kat surla çevrilmiş olup, surları altı köşe üzerine yapılmıştır. Her köşe 12-13 m yükseklikte ve yarım silindiri andıran köşeli burçlarla tahkim edilmiştir. Kalenin biri doğu, diğeri batıya açılan iki kapısı vardır. İlk defa Roma imparatoru Birinci Justinien zamanında yapılan kale, en mükemmel ve en azametli şeklini Selçuklular zamanında almıştır. Erzurum valisi Tuğrul Şah, Trabzon Pontus Krallığından gelecek saldırıları önleyici ileri karakol vazifesi gören Bayburt Kalesini temelinden tamir ettirmiştir.
Bayburt Ulu Camii:Anadolu Selçuklu sultanlarından İkinci Gıyaseddin Mes'ud zamanında yaptırıldığı kabul edilen cami, pekçok tamirler geçirmiş olmasına rağmen ana planını korumuştur. Caminin kuzeydoğusunda bulunan minarenin kaidesinde geçirdiği son büyük tamiri belgeleyen 1850 tarihli kitabe bulunmaktadır. Kara kaideli minarenin sekiz yüzlü papuçluğunda ve yuvarlak gövdesinde geometrik ve bitki motifi mozaik çiniler Anadolu Selçuklu çinilerinin özelliklerini sergiler.
Pulur (Gökçedere)Camii:Pulur kasabasında Akkoyunlu Korkmaz Beyin oğlu Ferahşat Bey tarafından 1517 senesinde yaptırılmıştır. Yapı, Osmanlı mimarisinde tek kubbeli cami tipindedir.
Sünür (Çayıryolu)Camii:Akkoyunluların kurucusu Turalibey oğlu Fahreddin Kutlu Bey tarafından
yaptırılmıştır. Çayıryolu köyündedir. 1548-1549 İran şahı Tahmasb'ın bu yöreyi yağmalaması esnasında cami tahrip edilmiştir. 1550 yılında ve son olarak 1970 yılında tamir edilmiştir. Caminin 30 metre kadar güneydoğusunda Kutlu Beyin türbesi yer almaktadır.
Yukarı Hınzevrek Camii:Demirözü kazasına bağlı Çatalçeşme köyündedir. Yapım tarihi kesin bilinmemekle beraber, Akkoyunlular devrinde yapıldığı sanılmaktadır.
Pulur Medresesi:Pulur Camii avlusunda bulunmakta ve L şeklinde tek katlı bir yapıdır. Akkoyunlulardan Süleyman Bey tarafından yaptırılmıştır. Tüm oda kapıları avluya açılmaktadır. Avluya açılan kapı ve pencere kemerleri üzerinde Farsça beyitler vardır.
Şehid Osman Tepesi Türbesi:Şehid Osman tepesinde bulunan her iki türbenin de Saltıkoğlu kumandanlarına ait olduğu görüşü yaygındır. Kitabeleri çok silik olduğundan okunamamaktadır. Türbenin yanında bulunan büyük mezar taşlarının şekilleri ve yazı izleri onların 600-700 senelik olduklarını göstermektedir.
Kümbet:Ahilerden Ahmed Zencani'ye aid olduğu bilinen bir türbedir. 1785'te tamir edilmiştir.
Bend Hamamı:Çoruh Nehri kıyısında ve Bayburt Kalesinin güneydoğu eteğindedir. On altıncı asırda yaptırılmış olup, Sancakbeyi Hacı Feradşah Bey vakfıdır. Dış yapısı değişen ve tamir edilen hamamın iç yapısı ilk günkü durumunu korumaktadır.
Bedesten (Taşhan): Ulu Camiinin yakınında çarşı içindedir. Yangın sırasında kitabeleri yok olduğundan, ne zaman ve kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir. Bedesten Yavuz Sultan Selim döneminde hapishane olarak kullanılmıştır.
Aydıntepe (Hart) Yeraltı Kenti: Aydıntepe ilçesindedir. Tünelle başlayan kalıntılar, bir yolun yanlarına dizilmiş karşılıklı mekanlar biçimindedir.
Kaplıcaları:İlde Bakır, Ayazma köyü, Mucurnu, Sarayak ve Kop madensuyu kaynakları vardır.
Kaynak: Bayburt Nedir? Bayburt Anlamı ve Hakkında Bilgi (http://bayburt.nedir.com/#ixzz2TGXHzTGB)